وزیر دفاع، وزیر کشور، وزیر دفاع اسبق و معاون فرمانده ستاد نیروهای مسلح در انفجار جلسه شورای امنیت ملی سوریه کشته شدند
5 عضو دایمی شورای امنیت در آخرین ساعات دیشب پشت درهای بسته تشکیل جلسه دادند. عنان ساعاتی پس از انفجار خواستار تعویق رایگیری نشست شده بود
گروه جهان، نسرین رضایی: بحران داخلی سوریه با انفجار دبیرخانه شورای امنیت ملی این کشور وارد نقطه عطفی دیگر شده است. روز چهارشنبه انفجار در دبیرخانه شورای امنیت ملی در پایتخت منجر به کشتهشدن ابراهیم الشعار، وزیر کشور، داوود راجحه وزیر دفاع این کشور و آصف شوکت، معاون وزیر دفاع و شوهرخواهر رییسجمهور سوریه شد. این انفجار هنگامی رخ داد که مسوولان بلندپایه امنیتی و چند وزیر در دبیرخانه شورای امنیت ملی حضور داشتند. بنا بر گزارشها چند مقام بلندپایه دیگر دولتی از جمله هشام اختیار، دبیر شورای امنیت ملی و حسن ترکمانی، مشاور ارشد نظامی بشار اسد و وزیر سابق دفاع مجروح شدهاند. هنوز هیچ جزییاتی در مورد شمار کشتهشدگان و مجروحان دیگر این رخداد منتشر نشده است. مرکز امنیت ملی سوریه در محله روضه در مرکز شهر دمشق قرار داد و سفارت ترکیه در همسایگی آن واقع است. حمله چهارشنبه صبح در حالی رخ داد که گزارشها حاکی از شدت گرفتن درگیریها در دمشق است. علاوه بر این خبر میرسد که پنج انفجار نیز در پادگان لشکر چهارم زرهی ارتش سوریه، که وظیفه محافظت از کاخ ریاستجمهوری را بر عهده دارد، به وقوع پیوسته است. این لشکر از مجهزترین و ماهرترین نیروهای نظامی سوریه محسوب میشود. با این حال وزیر اطلاعات سوریه حمله به پادگان لشکر چهارم زرهی را تکذیب کرده است. مخالفان حکومت سوریه میگویند منطقهای که کاخ ریاستجمهوری سوریه در آن قرار دارد ساعت هفت و نیم بامداد روز چهارشنبه هدف آتش آنان قرار گرفته است. کاخ ریاستجمهوری و منازل مسکونی مقامات بلندپایه سوری در منطقهای حفاظتشده بر بالای تپهای در غرب دمشق قرار دارد که به شهر مشرف است. هنوز بر سر انتحاریبودن حمله به مرکز امنیت ملی سوریه اختلاف نظر هست. مصطفی عبدالکریم، سخنگوی ارتش آزاد سوریه، در گفتوگو با بیبیسی عربی مسوولیت حمله به شورای امنیت ملی را بر عهده گرفته است. حتی گروههای دیگری نیز مسوولیت این حملات را پذیرفتهاند. ارتش آزاد سوریه «انتحاری» بودن این حمله را رد میکند. اما مقامات دولتی اعلام کردهاند که این حملات انتحاری بوده است. شبکه المنار هم اعلام کرده که این حمله انتحاری نبوده است. بسام الدادا مشاور سیاسی ارتش آزاد سوریه اعلام کرد که نیروهای مخالفان شب سهشنبه کاروان رییسجمهور سوریه را هدف گلوله قرار دادند. الدادا مدعی شد: نیروهای ارتش آزاد نزدیک بود رییسجمهور سوریه را به قتل برسانند اما به دلیل عدم کنترل احساسات خود نتوانستند عملیات را با موفقیت به پایان برسانند. او گفت که بشار اسد هنگام خروج از منزلی در الروضه و در راه قصر ریاستجمهوری مورد هدف قرار گرفت. اما منابع دولتی همچنان این اظهارات را تایید نکردهاند. اما از دیگر سو سرتیپ مناف طلاس از مقامات نظامی که اخیرا پس از جدایی از دولت به پاریس رفته است، با اشاره به برخورد با مخالفان مدعی شد که ارتش برخلاف اصول تعریفشده برای آن، وارد نبرد شده است. طلاس در بیانیه کوتاهی که برای خبرگزاری فرانسه فرستاده، آورده است: «امیدوارم مرحله انتقالی به شکل سازنده و با حفظ وحدت و امنیت همراه باشد و آرمانهای بر حق ملت گرانقدر سوریه را تامین کند.» این در حالی است که منابع اردنی هم تاکید کردهاند که سرهنگ خلبان زید طلاس پس از جدا شدن از ارتش سوریه به اردن پناهنده شد. رویترز از حضور فعال هلیکوپترهای ارتش سوریه در آسمان برخی محلههای دمشق خبر داد. همچنین گزارشهای تاییدنشده حاکی از خروج فاروقالشرع، معاون رییسجمهوری سوریه از کشور و عزیمت او به اردن است. روز سهشنبه تا پیش از انفجار دمشق، پایتخت سوریه برای سومین روز متوالی شاهد درگیری خیابانی بین مخالفان و نیروهای دولتی بود و ارتش آزاد سوریه عملیاتی تحتعنوان «آتشفشان دمشق» آغاز کرد. تلویزیون دولتی اما مصاحبههایی با برخی شاهدان در منطقه «المیدان» پخش کرده که از برقراری امنیت سخن گفتند. روز سهشنبه در عین حال ارتش آزاد سوریه از آغاز عملیات «آزادسازی دمشق» خبر داد. به گزارش خبرگزاری فرانسه سرهنگ قاسم سعدالدین سخنگوی فرماندهی مشترک ارتش آزاد مدعی شد که مخالفان برای کنترل پایتخت طرح دارند. این در حالی است که پنج عضو دایمی شورای امنیت در آخرین ساعات دیشب پشت درهای بسته تشکیل جلسه دادند. عنان ساعاتی پس از انفجار خواستار تعویق رایگیری نشست شده بود. به همین دلیل رایگیری درباره نحوه برخورد با بحران سوریه به امروز موکول شد.
«پایتخت سوریه طی سه روز گذشته شاهد درگیری شدید بین مخالفان و نیروهای دولتی بود. درگیریها در دمشق با اعلام عملیات «آتشفشان دمشق و زلزله سوریه» برای حمایت از مردم حمص و المیدان آغاز شد اما سوریه میگوید گروهکهای مسلح را از پایتخت خارج کرده و اوضاع آرام است. پیش از این روز یکشنبه، ستاد فرماندهی ارتش آزاد در داخل سوریه و دفتر هماهنگی بین همه شوراهای نظامی و گردانهای مسلح در شهرها و استانهای مختلف سوریه در بیانیه مشترکی از آغاز عملیات «آتشفشان دمشق» در روز دوشنبه در ساعت 17 به وقت گرینویچ برای پاسخ به «ادعای کشتارهای دولت» خبر دادند. ارتش آزاد سوریه از مخالفان خواست همه راههای ارتباطی بینالمللی در حلب (شمال)، درعا (جنوب)، دیرالزور (شرق) و لاذقیه (غرب) را ببندند و از رسیدن مواد امدادرسانی به عناصر دولت جلوگیری کنند. روز چهارشنبه همزمان با اوج گرفتن درگیریهای داخلی در دمشق قرار بود جلسه شورای امنیت سازمان ملل تشکیل شده تا قطعنامه تحریم حکومت سوریه در آن به رای گذاشته شود اما ساعاتی پیش از تشکیل این جلسه کوفی عنان، نماینده سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه خبر از به تعویق انداخته شدن این جلسه داد. همزمان مقامهای سازمان ملل متحد در تلاشاند چین و روسیه را متقاعد کنند که تدابیر سختگیرانه علیه سوریه اتخاذ کنند. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، کشورهای غربی را متهم کرده است که به جای فراخواندن شورشیان مسلح به آرامش، به تحریک آنان میپردازند. لاوروف گفته است که اعمال فشار بر یک طرف درگیری به معنی «مداخله در امور داخلی» سوریه و کشاندن این کشور به جنگ داخلی است. این در حالی است که روز گذشته کوفی عنان در مسکو با ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه گفتوگو کرد و بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل متحد در پکن با هو جینتائو، رییسجمهور چین دیدار کرده است. پوتین گفته است که روسیه هر اقدامی را که برای حمایت از تلاشهای عنان برای برقراری صلح لازم باشد، انجام خواهد داد. او در پایان ملاقاتش با عنان در جمع خبرنگاران گفت که روسیه همچنان از طرح شش مادهای عنان که در آن بر برقراری آتشبس و مذاکره بین دولت و مخالفان تاکید شده، حمایت میکند. با این حال بعید به نظر میرسد که روسیه با اعمال تحریم علیه سوریه موافقت کند. سازمان ملل تا جمعه فرصت دارد تا مدت ماموریت ناظران سازمان ملل متحد در سوریه را تمدید کند. کاخ سفید نیز روز چهارشنبه به دولت سوریه هشدار داد در صورتی که علیه مخالفان سلاح شیمیایی به کار ببرد به شدت مجازات خواهد شد. این در حالی است که مقامات غربی و اسراییلی اخیرا مدعی شدهاند که دولت سوریه برخی از ذخیرههای اسلحه شیمیایی را از انبارها خارج کرده است. نگرانی کشورهای غربی و عربی زمانی شدت گرفت که نواف فارس سفیر جدا شده از دولت سوریه در عراق روز سهشنبه مدعی شده بود اگر دولت اسد از سوی مخالفان محاصره شود ممکن است سلاح شیمیایی به کار گیرد. لئون پانهتا، وزیر دفاع آمریکا نیز هشدار داده است که کنترل اوضاع در سوریه از دست خارج میشود. وزیر دفاع آمریکا گفت که جامعه بینالمللی باید نهایت فشار را بر بشار اسد وارد کند تا با اتخاذ تصمیم درست و کنارهگیری، راه برای انتقال مسالمتآمیز قدرت باز شود. بریتانیا و فرانسه هم به رویداهای دمشق، واکنش مشابهی نشان دادهاند.
داوود راجحه، وزیر دفاع: راجحه در آگوست سال گذشته به سمت وزارت دفاع منصوب شد. او پیش از این رییس ستاد ارتش بود. راجحه که یک مسیحی 65ساله ارتدوکس متولد دمشق بود در انفجار روز گذشته در حملهای انتحاری به مرکز امنیت ملی سوریه در دمشق کشته شد. تلویزیون سوریه اعلام کرد ژنرال فهد جاسم فریج، رییس ستاد مشترک به عنوان وزیر جدید دفاع منصوب شده است.
محمد ابراهیم الشعار، وزیر کشور: متولد 1950 از لاذقیه است. او فرمانده نیروهای مسلح سوریه در سال 1971 بود. الشعار دارنده چند سمت امنیتی از جمله ریاست پلیس نظامی سوریه و پیش از آن رییس سازمان اطلاعات نظامی حلب بود. او در سال 2003 به عنوان وزیر کشور جانشین سعید سمور شد و در سال 2011 در دولت عادل صفر، وزارت کشور را بر عهده گرفت.
آصف شوکت، داماد بشار اسد: ژنرال شوکت به عنوان یکی از فرماندهان ارشد امنیتی و از چهرههای حلقه نزدیک به بشار اسد شناخته میشد. مقام او در سال 2010 از ریاست سازمان اطلاعات ارتش به معاونت فرماندهی ستاد نیروهای مسلح تغییر کرده بود. ستاره بخت او پس از ازدواج با بشری، تنها دختر حافظ اسد طلوع کرد. بین شوکت و ماهر اسد، برادر کوچک بشار اختلافاتی وجود داشت.
ژنرال حسن ترکمانی: خبرگزاریها گزارش میدهند ژنرال ترکمانی وزیر پیشین دفاع و مشاور نظامی بشار اسد در سمت مسوول حل بحران سوریه که در حمله روز گذشته مجروح شد، پس از چندین ساعت جان سپرده است. او هنگام شرکت در جلسه سازمان امنیت ملی با حضور برخی وزیران و مقامات امنیتی بر اثر انفجار بمب زخمی و سپس کشته شد.
هشام اختیار، رییس سازمان امنیت ملی سوریه و سرلشکر طلال مخلوف نیز در انفجار روز گذشته زخمی شدند
وزارت خارجه ایران در بیانیهای اقدام تروریستی انفجار روز چهارشنبه در دمشق که منجر به کشته و زخمیشدن تنی چند از مقامات از جمله وزیر دفاع سوریه شد را به شدت محکوم کرده و مراتب تسلیت ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران را به ملت و دولت این کشور ابراز و با بازماندگان آنان اعلام همدردی کرد. در بیانیه وزارت خارجه ایران آمده است: جمهوری اسلامی ایران همانگونه که بارها تاکید کرده است هرگونه خشونت و توسل به اقدامات تخریبی را محکوم کرده و بر این باور است که تنها راه عبور از بحران جاری در سوریه انجام گفتوگو به منظور یافتن راههای سیاسی برونرفت از مشکلات جاری است، چراکه هرگونه بیثباتی در این کشور میتواند تشنج و بحران را در منطقه دامن زده و به گسترش بیشتر خشونت و ناآرامی بینجامد.